Ga direct naar inhoud

Lokale democratie op afstand door coronacrisis

Nieuwsbericht | 10-03-2022 | 00:00

Het openbaar bestuur heeft door corona lang in een crisismodus gestaan. Daardoor kwam de lokale democratie op afstand te staan: gemeenteraden hadden lange tijd minder te zeggen over het coronabeleid en de gevolgen daarvan voor economie en maatschappij. Daarnaast heeft de coronacrisis grote gevolgen gehad voor onder meer de jeugdzorg, geestelijke gezondheidszorg, sport en cultuur: allemaal zaken waarvoor juist gemeenten verantwoordelijk zijn. De crisismodus zorgt nu nog steeds voor warrige verhoudingen tussen gemeenten, openbare lichamen, veiligheidsregio’s en rijksoverheid.

Volgende week kiest Nederland de nieuwe gemeenteraden. Dit biedt een kans om corona niet langer als crisis maar als opgave aan te pakken, zodat goede bestuurlijke verhoudingen en een sterke lokale democratie weer de aandacht krijgen die ze nodig hebben.
Dit stelt de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) in het advies Van crisis naar opgave.

Adviesaanvraag Tweede Kamer

Vanwege de coronacrisis trof de overheid in verschillende stappen maatregelen om het aantal besmettingen terug te brengen. Deze maatregelen hebben grote bestuurlijke en financiële gevolgen gehad voor gemeenten en voor de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (Caribisch Nederland). Om meer inzicht te krijgen in deze gevolgen vroeg de Tweede Kamer advies aan de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB).

In het advies richt de ROB zich op de volgende aspecten van de gevolgen van corona:

  • Bestuurlijke verhoudingen tussen Rijk, regio en gemeenten dan wel openbare lichamen
  • Lokale democratie
  • De ambtelijke organisatie en de financiën van gemeenten en openbare lichamen, en de rol van persoonlijk leiderschap

Van het advies zijn ook vertalingen in het Engels en Papiamentu beschikbaar.
 

Aanvulling op advies financiële compensatie gemeenten

De adviesaanvraag was een aanvulling op de toets die de ROB eerder heeft gedaan op andere het proces, de methodiek en definities van de coronacompensatie. In het briefadvies Financiële compensatie coronacrisis stelt de ROB dat het Rijk en decentrale overheden op een constructieve manier afspraken hebben gemaakt over de compensatie van kosten die direct zijn gerelateerd aan de coronacrisis.

Documenten