Briefadvies Toekomstige organisatie en financiering lokale publieke omroepen

Omroepen zelf laten kiezen op welke kanalen zij uitzenden

Door zelf te kiezen voor radio, tv en/of online krijgen de lokale omroepen meer ruimte om zoveel mogelijk mensen te bereiken in hun gemeente. Het loslaten van de verplichting om op alle kanalen uit te zenden werkt namelijk kostenbesparend. Nu gaat bijvoorbeeld veel geld naar de rechten voor de muzikale omlijsting van ‘televisiekranten’.

Omroepen houden het hoofd net boven water

Lokale omroepen informeren de bewoners over wat er in hun directe omgeving gebeurt. Zij hebben belangrijke functies, zoals het bijdragen aan een gemeenschappelijke lokale identiteit en het betrekken van burgers bij het lokale bestuur. Daarnaast hebben zij een rol als waakhond van dat bestuur. Gemeenten zijn zelf verantwoordelijk voor lokaal toereikend media-aanbod. In de praktijk geven veel gemeenten geld uit aan hun eigen online informatievoorziening, bijvoorbeeld door inzet van sociale- mediakanalen, zoals Twitter, Facebook en LinkedIn. De omroepen werken intussen vaak met vrijwilligers om het hoofd boven water te houden. Ze maken er naar omstandigheden het beste van.

Financiering

Het totale budget dat vanuit het gemeentefonds beschikbaar is voor de lokale omroepen in 355 gemeenten is ongeveer € 10 miljoen. Dat bedrag is gebaseerd op een normbedrag van €1,28 per huishouden. Voor een gemeente van ca. 100.000 inwoners komt dat neer op  57.000 euro per jaar. Ter vergelijking: voor de 13 regionale omroepen is jaarlijks ongeveer €145 miljoen beschikbaar. Dat betekent dat één regionale omroep gemiddeld meer krijgt dan alle lokale omroepen samen.

Geef geld direct aan lokale omroepen

De raden stellen voor om het geld via de mediabegroting van het ministerie van OCW direct aan lokale omroepen te geven, zodat het geld daar ook echt terechtkomt. Ook kunnen omroepen die samenwerken op streek- of regioniveau een positieve financiële prikkel krijgen. Hiermee kan ook samenwerking tussen publieke en private nieuwsorganisaties worden gestimuleerd.

Oproep voor een vervolgadvies

In een vervolgadvies willen de raden nader ingaan op de publieke waarde en functies van lokale media voor een vitale lokale democratie. De Raad voor het Openbaar overhandigde samen met de Raad voor Cultuur het advies aan minister Slob (media). Op 11 september volgde een debat in de Tweede Kamer over lokale en landelijke omroepen.

In de media

Subsidie voor pilot professionalisering 20 lokale omroepen, VNG, 24 januari 2020
VNG-input voor AO Lokale, regionale en streekomroepen, VNG, 6 september 2019
Gemeentefonds niet meer van deze tijd, Binnenlands Bestuur, 5 september 2019
Advies: verbeter financiering en keuzevrijheid lokale publieke omroepen, Villamedia, 4 september 2019
Advies: Meer geld en andere regelgeving voor lokale omroepen, Radiofreak, 4 september 2019
Adviesraden: Financier lokale omroepen via mediabegroting OCW, Radio.nl, 4 september
Raad voor Cultuur: Lokale omroep verdient meer ruimte, RTV NOF, 4 september 2019
Geld lokale omroepen niet meer via gemeentefonds, Binnenlands Bestuur, 3  september 2019
Geef lokale omroep eigen potje, Nieuws.nl, 3 september 2019
Interview Nieuws en Co met Marijke van Hees, voorziter van de Raad voor Cultuur, over de lokale omroepen, 3 september 2019, op 1.35.55 van de uitzending. Item duurt 5 minuten.
Regio8 wil niet langer de hand ophouden bij gemeenten NRC, 9 september 2019
Raadsadvies: haal budget lokale omroepen terug naar de mediabegroting, ANP, 5 september 2019