Wegwijzer Financiën in 3D: hoe zit het eigenlijk?
Hoe zit het met de budgetten voor het sociaal domein? Gemeenten hebben met de decentralisaties in 2015 bijna € 10 miljard budget gekregen voor de nieuwe taken in het sociaal domein. Daarnaast hebben ze vele andere taken die ze sinds jaar en dag uitvoeren, zoals de bijstand en jeugdgezondheidszorg. Alle denkbare geldstromen zijn door de Raad in kaart gebracht en toegelicht.
Een belangrijke vraag is of het nieuwe budget voldoende is. In het najaar van 2016 ontstond ophef over een bericht dat gemeenten ‘geld overgehouden zouden hebben op hun nieuwe taken’. De Raad legt uit waarom deze beeldvorming onjuist is.
Verder bereiken geregeld berichten (regionale) media dat gemeenten door een stapeling van – voor hun nadelige – budgetverdelingen financiële risico’s lopen. De Raad geeft een toelichting hierop, evenals op de mythes en misverstanden rond deze verdeelmodellen.
Tot slot beschouwt de Raad de rol die gemeenten en Rijk gezamenlijk hebben in de financiële houdbaarheid van de opgave, aan de hand van drie paradoxen: decentralisatieparadox, preventieparadox en interventieparadox.