Advies Normeringssystematiek: vaste volume-afspraken Gemeentefonds en Provinciefonds

Het nieuwe kabinet zou voor de duur van een kabinetsperiode vaste volume-afspraken moeten maken over het Gemeentefonds en Provinciefonds. Ook zou de algemene uitkering gesplitst moeten worden in een basisfondsuitkering en een medebewindsuitkering. En er moeten fondsen komen voor grote maatschappelijke opgaven. Deze aanbevelingen moeten leiden tot meer stabiliteit en vertrouwen in de financiële en bestuurlijke verhoudingen.

Dit staat in het briefadvies 'Toepassing normeringssystematiek' dat vandaag is uitgebracht.

Gemeenten en provincies zijn voor een groot deel afhankelijk van inkomsten uit het gemeente- en provinciefonds, die door het Rijk gevuld worden. De manier waarin de fondsen meebewegen met de uitgaven van het Rijk, wordt de normeringssystematiek genoemd. De huidige normeringssystematiek - samen de trap op, samen de trap af - zorgt ervoor dat de middelen in het gemeente- en provinciefonds dezelfde ontwikkeling kennen als de rijksuitgaven. Een komend kabinet zal met decentrale overheden hierover nieuwe afspraken moeten maken.

De Raad is gevraagd advies uit te brengen over de toepassing van de normeringssystematiek. Aan de basis van deze adviesaanvraag ligt het evaluatierapport van de normeringssystematiek Gemeentefonds en Provinciefonds 2015-2020.

Evenredigheid

Een brede koppeling op basis van het meerjarig rijksuitgavenkader biedt gemeenten en provincies meerjarige zekerheid. Het doet recht aan het begrip evenredigheid in die zin dat de budgettaire ruimte van het kabinet ook doorwerkt naar decentrale overheden. Het kabinet stuurt immers in zijn begrotingsbeleid op reële uitgavenkaders die voor de hele kabinetsperiode worden vastgesteld.

In lijn met het advies Rust, Reinheid, Regelmaat herhaalt de Raad zijn pleidooi voor een splitsing van de algemene uitkering in een basisfondsuitkering en een medebewindsuitkering en voor gezamenlijke fondsen voor grote opgaven. Het Hoogwaterbeschermingsprogramma kan hierbij als voorbeeld dienen.